1- گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران
2- گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران ، hmousavi@alzahra.ac.ir
3- اداره کل نوآوری و توسعه کسبوکارهای نوین، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تهران، ایران
چکیده: (750 مشاهده)
مقدمه: بیمه زندگی بهعنوان ابزاری کلیدی برای تأمین امنیت روانی و مالی خانوارها در برابر چالشهای پیری و از دست دادن سرپرست، و همچنین بهعنوان یک نهاد مالی مؤثر در سرمایهگذاریهای کلان اقتصادی، نقش مهمی در رشد کشورها دارد. در برنامهریزی و سیاستگذاری رشته بیمه زندگی لازم است تا عوامل موثر بر تقاضای آن با دقت تبیین و تحلیل شوند. عوامل موثر بر تقاضای بیمه زندگی را میتوان به دو دسته الف) اقتصادی و قابل مشاهده و ب) غیرقابل مشاهده نظیر ریسکگریزی، ترجیحات، فرهنگ و سبک زندگی، احساسات و عواطف، سواد مالی و سواد بیمهای مصرفکنندگان تقسیم کرد.
روش بررسی: جهت برآورد اثر متغیرهای غیرقابل مشاهده، از مفهوم «روند ضمنی» و رویکرد سریهای زمانی ساختاری در مدلسازی تقاضای بیمه زندگی استفاده شد.
یافتهها: متغیرهای غیرقابل مشاهده (روند ضمنی) تأثیر معناداری بر تقاضای بیمه زندگی در ایران دارند؛ برای سال آخر مطالعه مقدار معنادار سطح روند برابر با 23/13 و شیب ثابت آن نیز برابر با 085/0 است. علاوه بر قیمت بیمه زندگی و درآمد، متغیرهای قیمت سهام، نرخ ارز بازار آزاد، قیمت طلا و قیمت مسکن که همگی به صورت یک عامل مشترک به نام شاخص شرایط مالی وارد مدل شدهاند نیز معنادار هستند. کششهای قیمتی و درآمدی نیز به ترتیب برابر 83/0- و 68/0 میباشند. بنابراین تقاضای بیمه زندگی نسبت به قیمت و درآمد بیکشش است.
نتیجهگیری: تقاضای بیمه زندگی تحت تأثیر عوامل غیرقابل مشاهده نیز قرار دارد؛ برای تحقق رشد پایدار در این بازار ضروری است سیاستگذاریهای هدفمند و متناسب با ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی جامعه طراحی شود. در نهایت رشد تقاضای بیمه زندگی تنها از طریق ابزارهای قیمتی ممکن نیست و نیازمند توجه به لایههای پنهان رفتاری مصرفکنندگان میباشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/2/11 | ویرایش نهایی: 1404/7/27 | پذیرش: 1404/5/22 | انتشار الکترونیک: 1404/7/8