جهان‌آرا ممی‌خانی، سیدعباس متولیان، حسن حق‌پرست بیدگلی،
دوره ۷، شماره ۳ - ( پاییز ۱۴۰۳ )
چکیده
حکمرانی پژوهش چارچوبی حیاتی است که یکپارچگی، کیفیت و انجام اخلاقی پژوهش‌های علمی در رشته‌های مختلف را تضمین می‌کند و شامل مجموعه‌ای از اصول، دستورالعمل‌ها و شیوه‌های کاری طراحی شده برای حفظ استانداردهای بالا در سراسر فرآیند پژوهش، از مفهوم‌سازی تا انتشار نتایج و از نظارت اخلاقی به‌ویژه در مطالعات بالینی انسانی یا حیوانات تا تضمین کیفیت و پاسخگویی یعنی ایجاد خطوط مسئولیت روشن بین پژوهشگران، مؤسسات و نهادهای تأمین مالی و انطباق یعنی تضمین پایبندی به الزامات قانونی و مقرراتی، از جمله حفاظت از داده‌ها و حقوق مالکیت معنوی همچنین شفافیت در ارتباطات، گردش اطلاعات، یافته‌ها و تضاد منافع. حکمرانی پژوهشی مؤثر شامل ذینفعان مختلفی از جمله پژوهشگران و تیم‌های آنها، هیأت‌های ارزیابی یا کمیته‌های اخلاق، موسسات تأمین مالی، نهادهای نظارتی، سردبیران و داوران همتا است. همانطور که عمیق‌تر به این موضوع می‌پردازیم، بررسی خواهیم کرد که چگونه حکمرانی پژوهش، چشم‌انداز پژوهش‌های علمی مدرن و تأثیر آن بر جامعه را به‌طور کلی شکل می‌دهد. این پژوهش به مرور روایتی ۸۰ مقاله مرتبط با حکمرانی پژوهش پرداخته است. بدین منظور و برای جستجوی کامل و جامع مقالات از پایگاه‌های داده گوگل اسکولار و اسکوپوس استفاده گردید. چندین عبارت برای جستجوی مقالات اصلی و مرتبط استفاده شد که شامل حکمرانی پژوهش، مدل‌های حکمرانی پژوهش، حکمرانی پژوهش در حوزه سلامت و تنظیم‌گری پژوهش بود. این مرور می‌تواند ضمن آشنا نمودن سیاستگذاران و مدیران ارشد و میانی حوزه پژوهش سلامت با اصطلاح حکمرانی و انواع آن، مدل‌های مختلف استفاده شده در این زمینه را تبیین نماید.
