مقدمه: مجالس قانون گذاری، مظهر نظام‌های سیاسی مردم سالار هستند. هر مجلس قانون گذاری، سازمانی پیچیده معمولاً با چندصد عضو است و ۲ ابزار اصلی سازمان دهی مجالس قانون گذاری، احزاب سیاسی و کمیسیون‌های داخلی آن هستند. ازسوی دیگر مشارکت و دخالت دولت ها در امر سلامت غالباً از طریق قانون گذاری انجام می شود. قانون گذاری در محیط پیچیده، بسیار تخصصی، حساس و پرچالشی چون سلامت، مستلزم دقت و توجه بسیار زیادی است و از این رو نقش کمیسیون‌ها در سازماندهی مصوبات حوزه سلامت بسیار مهم و تعیین کننده است.
روش بررسی: این پژوهش از نوع تطبیقی بوده و محیط پژوهش، شامل مجالس قانون گذاری در ۱۰ کشور منتخب بوده که با ۴ معیار نظام حقوقی، رژیم اجرایی، کارآمدی و موفقیت در امر قانون گذاری و نوع نظام سلامت از طریق جستجوی هدفمند، انتخاب و بررسی شدند.
یافته‌ها: مجالس کشورهای مورد مطالعه برای قانون گذاری در بخش سلامت از مدل های مختلف با سطوح اختیارات متفاوتی استفاده می کنند. در هر ۱۰ کشور مورد مطالعه، کمیسیون‌های قانون گذاری فعال به اشکال مختلف وجود داشت. در ۶ کشور (ژاپن، ترکیه، آفریقای جنوبی، ایالات متحده آمریکا، مصر و ایران)، کمیسیون مستقلی برای امور سلامت وجود دارد و در ۴ کشور دیگر، چنین کمیسیونی دیده نشده است. میزان وظایف واختیارات کمیسیون‌ها در کشورهای مورد مطالعه متفاوت بود.
نتیجه گیری: در نظام قانون گذاری ایران، کمیسیون مجزایی برای بهداشت و درمان درنظر گرفته شده است که حوزه اختیارات وسیعی دارد و می تواند به راحتی با ذی نفعان و ذی ربطان در تعامل باشد. این شرایط، موقعیت بسیار مناسبی را برای انجام کار کارشناسی و تخصصی را در حوزه سلامت فراهم می سازد که باید مورد توجه قرار گیرد.
