نسیم نبی‌پور جعفرآباد، علی ماهر، امین قاسم بگلو، علی فخر موحدی،
دوره ۶، شماره ۴ - ( زمستان ۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: رشد سریع تکنولوژی، تغییرات جمعیتی، تقاضای فزاینده بیماران، تغییر سیمای بیماری‌ها، افزایش رقابت بین بیمارستان‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی درمانی و محدودیت در تخصیص بودجه، ضرورت اتخاذ رویکردی نوین برای مدیریت مراکز درمانی بر اساس استانداردهای بین‌المللی را می‌طلبد.
روش بررسی: این مطالعه از نوع مطالعات کیفی است که در دو مرحله و با رویکرد تحلیل محتوا در سال ۱۴۰۱ در بیمارستان‌های آموزشی درمانی تابعه دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور انجام شد. جامعه آماری در مرحله اول کلیه مطالعاتی که از جوانب مختلف به موضوع عوامل موثر بر اداره بهینه بیمارستان‌ها پرداخته اند و در مرحله دوم شامل ۱۰ نفر از مدیران اجرایی بیمارستان‌ها به‌عنوان خبرگان بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب و نمونه‌گیری تا زمان اشباع داده‌ها ادامه داشت. روایی و پایایی مصاحبه با استفاده از روش لینکن و گوبا انجام شد. روش تحلیل داده‌ها شامل مرور جامع مطالعات به‌منظور شناسایی عوامل موثر بر اداره بهینه بیمارستان‌ها و تحلیل محتوای قراردادی به منظور شناسایی، تحلیل و گزارش الگوهای (تم‌ها)، می‌باشد.
یافته‌ها: در مرحله اول با مرور مطالعات به صورت جامع در کل ۹۶ پژوهش شامل ۳۶ پژوهش فارسی و ۶۰ پژوهش انگلیسی بازیابی شد که بعد از بررسی عنوان و چکیده پژوهش‌ها و تطبیق آنها با معیارهای ورود و خروج تعیین شده، در کل ۱۸ پژوهش شامل ۱۱ پژوهش فارسی و ۷ پژوهش انگلیسی برای تحلیل نهایی انتخاب گردید. پس ازشناسایی عوامل موثر بر اداره بهینه بیمارستان‌ها، ۳ بعد اصلی شامل برنامه‌ریزی استراتژیک (۱۲ مولفه)، فرآیند مهندسی مجدد (۸ مولفه) و مهندسی زنجیره تأمین (۱۴ مولفه) جهت مدیریت بهینه بیمارستان‌های دانشگاه آزاد اسلامی با استفاده از روش تحلیل محتوا استخراج شدند.
نتیجه‌گیری: مدیران باید متناسب با ساختار بیمارستان‌ها برای پیاده‌سازی هر یک از مولفههای شناسایی شده برنامه‌ریزی استراتژیک، فرآیند مهندسی مجدد و مهندسی زنجیره تأمین جهت مدیریت بهینه بیمارستان‌ها استفاده کنند و با بررسی تعالی و بهینگی بیمارستان‌ها طی دوره‌های زمانی و بررسی روند هر کدام، نسبت به اتخاذ سیاست‌های اصلاحی اقدام و از تجربیات آنها در سایر بیمارستان‌ها استفاده گردد.
