گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم و فنون اطلاعات و آگاهی، دانشگاه علوم انتظامی، تهران، ایران ، javadmonazamitabar@gmail.com
چکیده: (3197 مشاهده)
مقدمه: هدف این مطالعه، بررسی نقش توسعه اقتصادی و اجتمـاعی درتفاوت های الگو های شیوع معلولیت منطقه ای است و مطالعه این الگو ها برای شـناخت و رفع موانع اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی موجود در مسیر کاهش شیوع معلولیـت ضـروری بـه نظـرمی رسد. از این رو، سؤال اساسی این است که مهم تـرین تعیـین کننده معلولیت در سطح فردی چیست و ویژگی شهرستان (توسعه شهرستان) چه تأثیری در معلولیت دارد؟
روش بررسی: این مطالعه از نوع کمّی و متّکی بر داده های ثانویه است. برای نیل به اهداف مطالعه، از مدل چندسطحی و نرم افزار HLM، استفاده شد. برای سطح اول این مطالعه، از داده های فردی سرشماری سال ۱۳۹۵ و برای سطح دوم از اطلاعات وزارت بهداشت یا مراکز خدمات پزشکی استان ها، سالنامه آماری کشور و اطلاعات سرشماری سال ۱۳۹۵ بهره گرفته شد.
یافته ها: در سطح اول، سن با معلولیت رابطه مثبت و معناداری دارد؛ به طوری که با افزایش یک سال سن، معلولیت ۶/۲ درصد افزایش یافت. جنسیت نیز رابطه معناداری با معلولیت دارد و زنان، ۱/۴۱درصد کمتر از مردان دچار معلولیت می شوند. رابطه رفاه اقتصادی افراد با معلولیت، منفی و معنادار است و با افزایش رفاه اقتصادی افراد، معلولیت ۶/۳ درصد کاهش پیدا می کند. میان محل سکونت و معلولیت رابطه معناداری دیده نشد. در سطح دوم مطالعه نیز مشاهده شد که تفاوت های بین منطقه ای در شیوع معلولیت، فقط نشئت گرفته از توسعه اقتصادی و اجتماعی نیست، بلکه باید علت اصلی شیوع معلولیت را باید در تفاوت های درون منطقه جستجو کرد.
نتیجه گیری: با توجه به افزایش جمعیت سالمندان در ایران، انتظار می رود تعداد معلولان نیز افزایش پیدا کند. از طرفی، با توجه به اهمیت رفاه اقتصادی افراد جامعه و وجود نابرابری امکانات و خدمات در سطح فردی، ضروری است برای نیل به افزایش رفاه افراد، برنامه ریزی اساسی و هدفمندی انجام شود و در این راستا، توجه به کاهش نابرابری های درون منطقه ای در مقایسه با نابرابری های بین منطقه ای، اهمیت بیشتری دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1399/4/26 | ویرایش نهایی: 1400/1/31 | پذیرش: 1399/10/13 | انتشار الکترونیک: 1399/12/13