دوره 4، شماره 2 - ( 5-1400 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 127-118 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ekhlasi M, Peikanpour M, Rasekh H. Explaining the Possible Achievements and Consequences of Various Exchange Rate Policies in Pharmaceutical Sector: A Qualitative Study. Iran J Health Insur 2021; 4 (2) :118-127
URL: http://journal.ihio.gov.ir/article-1-182-fa.html
URL: http://journal.ihio.gov.ir/article-1-182-fa.html
اخلاصی مهنا، پیکان پور محمد، راسخ حمیدرضا. تبیین دستاوردها و مخاطرات احتمالی سیاستهای مختلف ارزی در حوزه دارو: یک مطالعه کیفی. بیمه سلامت ایران. 1400; 4 (2) :118-127
مهنا اخلاصی1 
، محمد پیکان پور* 2، حمیدرضا راسخ3
، محمد پیکان پور* 2، حمیدرضا راسخ3
1- دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2- گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران ، M_peikanpour@yahoo.com
3- گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2- گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران ، M_peikanpour@yahoo.com
3- گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده: (1695 مشاهده)
مقدمه: در سالیان اخیر، تحریم‌‌ها عامل محدودیت تبادلات مالی، نوسانات نرخ ارز و افزایش نرخ تورم بوده است. در چنین شرایطی، تخصیص ارز دولتی به کالاهای اساسی از جمله دارو با هدف کنترل قیمت آنها اعمال شد، اما مشکلات چند نرخی سازی ارز سبب طرح سیاستهای جایگزین شد. این مطالعه پس از تحلیل وضعیت موجود، به بررسی آثار مثبت و منفی اجرای سیاستهای جایگزین بر ذی نفعان پرداخته و چارچوبی از سیاستهای حمایتی با هدف کاهش آسیب‌پذیری ذی نفعان به دنبال اجرای این سیاست‌ها ارائه کرده است.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که در سال ۱۴۰۰ انجام شد. پس از مرور متون و استخراج مؤلفه‌های مربوطه، از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و بحث گروهی متمرکز برای گردآوری اطلاعات استفاده شد و داده‌ها توسط روش کیفی تحلیل مضمون در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.
یافته ها: با دسته‌بندی ۱۶۸۶ کد حاصله، مضامین اصلی شامل «تحلیل پیشینه سیاست جاری»، «ارزیابی شرایط فعلی»، «شناسایی سیاستهای ارزی جایگزین»، «تحلیل شرایط پیش رو»، «تعیین سیاستهای حمایتی» و «ضرورت استقرار سیستم بازخورد» به دست آمد. تجمیع نظر خبرگان نشان می دهد هرچند تخصیص ارز دولتی در کنترل قیمت‌ها در حوزه دارو موفق بوده، اما تبعات آن نظیر آسیب سلامت سازمانی، اختلال در قیمت گذاری، افزایش بوروکراسی، اخلال در زنجیره تأمین و محدودسازی صنعت دارو، ضرورت تغییر این سیاست را برجسته می‌کند. از طرفی، چنین تغییری مستلزم اتخاذ یک مجموعه سیاستی حمایتی است. این مجموعه شامل تخصیص مابه التفاوت نرخ ارز فعلی و جدید به بیمه، قیمت‌گذاری چند فازه و تهاتر مالیاتی برای کاهش آسیب‌پذیری صنعت دارو، بازبینی تفاهم‌نامه دارویی سازمان غذا و دارو با بیمه‌های پایه و ایجاد بیمه مکمل برای دهک‌های پایین‌تر جامعه است. با تحلیل پیشینه سیاست جاری و ارزیابی شرایط فعلی ۴ سیاست ارزی مطرح می شود.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد تغییر نرخ ارز دارو به نرخ ثابتی در نزدیک نرخ نیما، به‌عنوان راه‌حلی میانه می‌تواند به اصلاح فضای موجود منجر شود. در این راستا، با رویکرد کاهش آسیب پذیری گروه های مختلف ذی نفعان، اتخاذ مجموعه ای از سیاست های حمایتی و استقرار سیستم بازخوردگیری، به عنوان الزامات اجرایی در کنار اتخاذ سیاست ارزی بهینه پیشنهاد می‌شود. همچنین از میان روش های اجرا، با لحاظ تبعات مثبت و منفی، روش آزادسازی تدریجی در کنار برقراری بستر نظارتی، می تواند به عنوان مکانیزم مناسب در نظر گرفته شود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که در سال ۱۴۰۰ انجام شد. پس از مرور متون و استخراج مؤلفه‌های مربوطه، از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و بحث گروهی متمرکز برای گردآوری اطلاعات استفاده شد و داده‌ها توسط روش کیفی تحلیل مضمون در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.
یافته ها: با دسته‌بندی ۱۶۸۶ کد حاصله، مضامین اصلی شامل «تحلیل پیشینه سیاست جاری»، «ارزیابی شرایط فعلی»، «شناسایی سیاستهای ارزی جایگزین»، «تحلیل شرایط پیش رو»، «تعیین سیاستهای حمایتی» و «ضرورت استقرار سیستم بازخورد» به دست آمد. تجمیع نظر خبرگان نشان می دهد هرچند تخصیص ارز دولتی در کنترل قیمت‌ها در حوزه دارو موفق بوده، اما تبعات آن نظیر آسیب سلامت سازمانی، اختلال در قیمت گذاری، افزایش بوروکراسی، اخلال در زنجیره تأمین و محدودسازی صنعت دارو، ضرورت تغییر این سیاست را برجسته می‌کند. از طرفی، چنین تغییری مستلزم اتخاذ یک مجموعه سیاستی حمایتی است. این مجموعه شامل تخصیص مابه التفاوت نرخ ارز فعلی و جدید به بیمه، قیمت‌گذاری چند فازه و تهاتر مالیاتی برای کاهش آسیب‌پذیری صنعت دارو، بازبینی تفاهم‌نامه دارویی سازمان غذا و دارو با بیمه‌های پایه و ایجاد بیمه مکمل برای دهک‌های پایین‌تر جامعه است. با تحلیل پیشینه سیاست جاری و ارزیابی شرایط فعلی ۴ سیاست ارزی مطرح می شود.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد تغییر نرخ ارز دارو به نرخ ثابتی در نزدیک نرخ نیما، به‌عنوان راه‌حلی میانه می‌تواند به اصلاح فضای موجود منجر شود. در این راستا، با رویکرد کاهش آسیب پذیری گروه های مختلف ذی نفعان، اتخاذ مجموعه ای از سیاست های حمایتی و استقرار سیستم بازخوردگیری، به عنوان الزامات اجرایی در کنار اتخاذ سیاست ارزی بهینه پیشنهاد می‌شود. همچنین از میان روش های اجرا، با لحاظ تبعات مثبت و منفی، روش آزادسازی تدریجی در کنار برقراری بستر نظارتی، می تواند به عنوان مکانیزم مناسب در نظر گرفته شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1399/12/3 | ویرایش نهایی: 1400/7/4 | پذیرش: 1400/6/15 | انتشار الکترونیک: 1400/6/28
دریافت: 1399/12/3 | ویرایش نهایی: 1400/7/4 | پذیرش: 1400/6/15 | انتشار الکترونیک: 1400/6/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
