1- مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت، تهران، ایران و گروه آیندهنگاری، نظریهپردازی و رصد کلان سلامت، فرهنگستان علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
2- انجمن علمی مدیریت سلامت ایران، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران ، saharshojaei1403@gmail.com
چکیده: (1049 مشاهده)
مقدمه: مراکز خدمات درمانی -از مراکز مراقبتهای اولیه گرفته تا بیمارستانهای سطح سوم و واحدهای جامعهمحور- کیفیت، دسترسی و عدالت را افزایش میدهند. بسیاری از کشورها بطور استراتژیک از این تنوع برای کنترل هزینهها و تقویت مراقبتهای پیشگیرانه و پسابیمارستانی استفاده میکنند. در ایران عدم استفاده از مراکز سطح اولیه/جامعه و پیشابیمارستانی و پسابیمارستانی، بار مالی نظام سلامت و بیمهگران را افزایش داده و باعث نابرابری در دسترسی شده است. در این مطالعه شناسایی انواع مراکز ارائه خدمات درمانی و تحلیل ویژگیهای ساختاری/عملکردی آنها و تعیین شکافهای سیاستی در مدل ارائه خدمات ایران بررسی میشود.
روش بررسی: مرور دامنهای در چارچوب Arksey & O’Malley انجام شد. تاکسونومی مدخلهای Health Care وHealth Facilities از سرعنوانهای موضوعی پزشکی و اصطلاحات غیر MeSH شناسایی شد، براساس آنها جستجوهای سیستماتیک PubMed و وبسایتهای نهادهای بینالمللی (۲۰۲۰-۲۰۲۵) انجام شد. دو داور مستقل دادهها را استخراج کردند و مراکز بر اساس دامنه خدمات و جمعیت هدف دستهبندی شدند. نمودار مفهومی جریان بیمار در نظام سلامت و جدول مقایسهای تهیه شد.
یافتهها: دستکم ۲۷ نوع مرکز درمانی در 7 دسته جایگذاری شد. قراردادهای نامگذاری و نقشهای عملکردی در کشورهای مختلف متفاوت بود. ایران بیشتر به بیمارستانها متکی است و زیرساختهای مراقبتهای پیشابیمارستانی و پسابیمارستانی در آن اندک است.
نتیجهگیری: دستهبندی ساختاری مراکز درمانی، اصلاح سیاستها و تخصیص کارآمد منابع را امکانپذیر میکند. بازسازی مدل ایران -با تقویت مراقبتهای اولیه، فعال کردن مسیرهای ارجاع و ترویج خدمات مبتنی بر جامعه و پیشابیمارستانی و پسابیمارستانی- برای کاهش هزینهها، بهبود عدالت و افزایش عملکرد سیستم ضروری است.
نوع مطالعه:
مروری |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/11/30 | ویرایش نهایی: 1404/5/19 | پذیرش: 1404/2/8 | انتشار الکترونیک: 1404/3/28